Ֆարինգիտ
Ի՞նչ է ֆարինգիտը և որո՞նք են դրա առանձնահատկությունները:
Ֆարինգիտը բորբոքային պրոցես է, որը զարգանում է կոկորդում և առաջին հերթին ազդում է կոկորդի լորձաթաղանթի վրա և կարող է տարածվել նաև ավելի խորը հյուսվածքների վրա, ներառյալ փափուկ քիմքը և ավշային հանգույցները:
Կոկորդի ցավի ամենատարածված պատճառներից է ՝ վիրուսները կամ բակտերիաները:
Վիրուսները կոկորդի ցավ առաջացնում են ավելի քան 90%-ում դեպքերում: Հաճախ գրիպով, հերպեսով կամ վարակիչ մոնոնուկլեոզով հիվանդ մարդիկ բողոքում են կոկորդի ցավից, թեև այդ վարակներն առաջացնում են նաև այլ հատուկ ախտանշաններ։
Տաք ամառներով և ցուրտ ձմեռներով տարածքներում վիրուսային ֆարինգիտը սովորաբար հասնում է առավելագույնի ձմռանը և վաղ գարնանը: Տարվա այս եղանակին է, որ մարդիկ ավելի շատ ժամանակ են անցկացնում այն սենյակներում, որտեղ օդը չոր է ջեռուցման պատճառով։ Նման միջավայրը նպաստավոր է վիրուսների տարածման համար։
Վիրուսները տարածվում են օդակաթիլային ճանապարհով. երբ հիվանդ մարդը փռշտում է կամ հազում, վարակիչ նյութեր պարունակող կաթիլները մտնում են օդ: Բացի այդ, հիվանդի հետ անմիջական շփումը, օրինակ, ձեռքը սեղմելը նույնպես կարող է հանգեցնել հիվանդության։ Ահա թե ինչու սեզոնային վարակների կանխարգելման ամենապարզ, բայց ամենաարդյունավետ միջոցը պատշաճ հիգիենայի պահպանումն է:
Առողջ մարդկանց մեծամասնության մոտ վիրուսային ֆարինգիտը արագ է ընթանում և անցնում ինքնուրույն՝ առանց որևէ բարդություն առաջացնելու, թեև կարող է որոշակի անհանգստություն առաջացնել:
Ֆարինգիտի պատճառ կարող են լինել նաև բակտերիաները, առավել հաճախ A խմբի բետա-հեմոլիտիկ սրեպտոկոկերը:Այս դեպքում խոսքը տոնզիլիտի կամ անգինայի մասին է, ինչպես հաճախ անվանում ենք այս հիվանդությունը: Ինչպես վիրուսային ֆարինգիտը, տոնզիլիտը կարող է արագ և հեշտությամբ տարածվել կոլեկտիվում, հատկապես ձմռան վերջին և վաղ գարնանը:
Բացի վիրուսային և բակտերիալ ֆարինգիտից, կոկորդի ցավը կարող է առաջանալ նաև սնկային վարակով: Այս դեպքում հարկ է նշել կուլ տալու դժվարությունը և բերանի խոռոչում սպիտակ բծերը։ Այս վարակը կոչվում է կանդիդոզ և հիմնականում ազդում է նորածինների և թուլացած իմունային համակարգ ունեցող մարդկանց վրա:
Կոկորդի ցավի այլ պատճառներ՝
- թթվային ռեֆլյուքս (երբ ստամոքսի պարունակությունը ընկնում է կերակրափող՝ առաջացնելով այրոց և կոկորդի ցավ)
- քթի կաթիլների օգտագործումից հետո առաջացող վիճակը
- բերանի միջոցով չոր օդի ներշնչում և այլն:
Ֆարինգիտի ախտանշանները
- Կոկորդի ցավ
- Կոկորդի չորություն կամ գրգռում.
- Ցավ կլման ակտի ժամանակ
- Ցավ խոսելու ժամանակ
- Կախված պատճառից, կարող են լինել այլ ախտանշաններ: Այդ ախտանշաններից են հոգնածություն, թուլություն, մկանային ցավ, գլխացավ և մարմնի ջերմություն, եթե հիվանդության հիմնական պատճառը գրիպն է:
Ինչպե՞ս բուժել ֆարինգիտը
Բուժումը միշտ կախված է հիվանդության պատճառներից։ Վիրուսները կոկորդի ցավի ամենատարածված պատճառներն են, ուստի հակաբիոտիկների օգտագործումը անարդյունավետ է: Վիճակը մեղմելու համար պետք է օգտագործել տեղային հակասեպտիկ և ցավազրկող դեղամիջոցներ։ Հիվանդի վիճակը մեղմելու համար կարևոր է, ի թիվս այլ բաների, բուժել հիվանդության ախտանշանները: Ինչպես նաև հետևել պարզ կանոններին՝ ինքնազգացողությունը արագ բարելավելու համար
- Հանգստանալ
- Խմել մեծ քանակով հեղուկ ջրազրկումը կանխելու համար
- Խմել տաք հեղուկներ (թեյ կամ ապուր) կամ կերեք դոնդողանման աղանդեր՝ կոկորդը հանգստացնելու և տհաճ ախտանիշները նվազեցնելու համար
- Սենյակում խոնավությունը բարձրացնելու համար օգտագործել խոնավացուցիչ, քանի որ չոր օդը ներշնչելը կարող է սրել ցավոտ ախտանիշները:
- Օգտագործել տեղային հակասեպտիկ և անզգայացնող հաբեր կամ կոկորդի սփրեյներ։
Այս միջոցները կօգնեն նվազեցնել կոկորդի ցավը և անհանգստությունը ցանկացած վարակի ժամանակ: Եթե հիվանդությունը պայմանավորված է բակտերիալ վարակով, բժիշկը կնշանակի հակաբիոտիկ: Կարևոր է շարունակել հակաբիոտիկների ամբողջ կուրսը, նույնիսկ եթե ձեզ ավելի լավ եք զգում:
Ֆարինգիտի կանխարգելման միջոցառումներ
Թեև անհնար է կանխել բոլոր վարակները, հնարավոր է դանդաղեցնել դրանց տարածումը։ Ահա մի քանի պարզ խորհուրդներ
- Հաճախ լվացեք ձեռքերը օճառով
- Պարբերաբար օդափոխեք սենյակները
- Հեռու մնացեք հազացող կամ փռշտացող մարդկանցից
- Օգտագործեք թղթե անձեռոցիկներ և անմիջապես դեն նետեք դրանք օգտագործելուց հետո:
- Ամրապնդեք ձեր իմունային համակարգը առողջ սնունդով և ֆիզիկական վարժություններով
- Խուսափեք փակ մարդաշատ հասարակական վայրերից
- Խուսափեք ձեռքերով դիպչել քթին կամ աչքերին
- Շնչեք քթով (քթի լորձաթաղանթը վիրուսների և փոշու զտիչ է)
